Wydawca treści Wydawca treści

Parki krajobrazowe

„Park Krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju" (art. 16, pkt 1 ustawy o ochronie przyrody).

Na terenie Nadleśnictwa Strzyżów położony jest Czarnorzecko-Strzyżowski Park Krajobrazowy.

Czarnorzecko-Strzyżowski Park Krajobrazowy- został utworzony Rozporządzeniem Wojewody Krośnieńskego Nr 15 z dnia 7 kwietnia 1993 roku (Dz. Urz. Województwa Krośnieńskiego Nr 8 poz. 56,). Całkowita powierzchnia Parku wynosi 25 784 ha, z czego 2445 ha stanowią grunty Nadleśnictwa Strzyżów. W celu zabezpieczenia parku krajobrazowego przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych i ochrony wartości estetycznych krajobrazu, wokół parku utworzono otulinę o powierzchni 34 392 ha.

Czarnorzecko-Strzyżowski Park Krajobrazowy chroni najcenniejsze pod względem przyrodniczym, krajobrazowym oraz kulturowym obszary Pogórza Strzyżowskiego i Pogórza Dynowskiego, rozdzielone doliną Wisłoka. Walory tego terenu wynikają z unikalnej budowy geologicznej (flisz karpacki), interesującej rzeźby terenu, występowania cennych zbiorowisk roślinnych, bogatej fauny oraz stosunkowo niskiego zagrożenia środowiska przyrodniczego. Interesującym elementem krajobrazu jest przełom Wisłoka, który tworzy tzw. Bramę Frysztacką, a także częste wychodnie skalne piaskowców uformowane przez erozję w formie ciekawych i malowniczych ostańców (np. zgrupowanie skałek na wierzchowinie Pasma Jazowej objęte ochroną w rezerwacie leśno-geologicznym "Herby"). 

Czarnorzecko – Strzyżowski Park Krajobrazowy ma rolniczo – leśny charakter. Grunty rolne i leśne stanowią około 94 %, z czego lasy zajmują około 48 %. 

Ekosystemy leśne odznaczają się wysokim stopniem naturalności wyrażającym się dużym udziałem drzewostanów o składzie gatunkowym zgodnym z siedliskiem. W drzewostanach dominują: jodła, buk i sosna. W układzie zbiorowisk charakterystyczna jest strefowość będąca wyrazem zmieniających się wraz ze wzrostem wysokości warunków klimatycznych. Piętro regla dolnego tworzy zespół żyznej buczyny karpackiej Dentario glandulosae-Fagetum oraz zespół kwaśnej buczyny górskiej Luzulo nemorosae-Fagetum. Poniżej tego piętra rozciąga się piętro pogórza. W niższych jego partiach występuje podgórska forma buczyny karpackiej Dentario glandulosae-Fagetumcollinum. Charakterystyczną cechą piętra pogórza jest znaczny udział jedlin związanych głównie z niezbyt stromymi partiami zboczy i wypłaszczeniami międzygrzbietowymi. Niewielką powierzchnię zajmują zbiorowiska zbliżone do boru mieszanego Pino-Quercetum oraz zespół grądu Tilio-Carpinetumw odmianie małopolskiej. W dolinach górnych odcinków potoków występują smugi łęgu podgórskiego Carici remotae-Fraxinetum oraz nadrzecznej olszyny górskiej Alnetum incanae.

Do najcenniejszych zbiorowisk roślinności nieleśnej należą półnaturalne zbiorowiska łąkowe oraz murawy kserotermiczne. Na wysokie walory przyrodnicze Parku wpływa obecność wielu gatunków górskich, rzadkich, kserotermicznych i chronionych. Do najbardziej interesujących roślin górskich należą: śnieżyczka przebiśnieg Galanthus nivalis, tojad dzióbaty Aconitum variegatum, miesiącznica trwała Lunaria rediviva, czosnek niedźwiedzi Allium ursinum. Z gatunków chronionych występują: widłak goździsty Lycopodium clavatum, barwinek pospolity Vinca minor, skrzyp olbrzymi Equisetum telmateia, paprotka zwyczajna Polypodiumvulgare, gatunki z rodziny storczykowatych i inne. 

Bogactwo oraz różnorodność gatunkowa świata zwierząt w Czarnorzecko-Strzyżowskim Parku Krajobrazowym zależą m.in. od wysokiego stopnia naturalności zbiorowisk roślinnych w lasach, występowania łąk i pastwisk oraz od mozaikowatości upraw rolniczych z zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi. Świat bezkręgowców reprezentują przede wszystkim owady, w tym gatunki rzadkie: modliszka, kozioróg dębosz, jelonek rogacz, niepylak mnemozyna, paź królowej. Spośród licznych przedstawicieli ptaków na uwagę zasługują: puszczyk uralski, dzięcioł zielony, dzięcioł białogrzbiety, dudek. Obszar Parku zamieszkują ssaki takie jak: jeleń, sarna, dzik, bóbr, borsuk, wydra, kuna domowa i kuna leśna, gronostaj oraz nietoperze.

O dużej atrakcyjności Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego decydują nie tylko walory przyrodnicze, ale i cenne zabytki architektury - zwłaszcza sakralnej i dworsko-pałacowej. Wybrane zabytki w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa: drewniany kościół z 1672 r. w Gogołowie, murowany kościół we Frysztaku z 1927 r., murowana cerkiew z 1912 r. w Oparówce, zespół pałacowy z XVI-XVIII w. w Wiśniowej, pałac z pierwszej połowy XIX w. w Żyznowie, pałac wybudowany ok. 1786 r. przebudowany w XX w. w Godowej, dwór z lat dwudziestych XX w. w Kobylu. 


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

W Rzeszowie o przyszłości lasów (AKTUALIZACJA - REFERATY i FILM )

W Rzeszowie o przyszłości lasów (AKTUALIZACJA - REFERATY i FILM )

„Przyszłość podkarpackich lasów w dobie zmian klimatycznych” to temat przewodni konferencji naukowej, która odbyła się w piątek 3 lutego w auli Uniwersytet Rzeszowskiego. Zaproszeni prelegenci mówili o wpływie zmian klimatycznych na gospodarowanie w lasach, jak też o wpływu lasów na tych zmian spowolnienie. Organizatorem wydarzenia była Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie.

 

 

Tematy prezentowane w trakcie konferencji:

 „Zmiany klimatu, lasy i gospodarka leśna” - dr inż. Jacek Zajączkowski (SGGW w Warszawie)

 „Rola jemioły w kształtowaniu struktury gatunkowej lasów podkarpackich” - dr hab. Roman Wójcik, prof. SGGW, dr inż. Wojciech Kędziora (SGGW w Warszawie).

 „Skumulowany stres klimatyczny a ryzyko zamierania drzewostanów” - prof. dr hab. inż. Jarosław Socha (Uniwersytet Rolniczy w Krakowie).

 „W trosce o dobrą kondycję podkarpackich lasów” - mgr inż. Jarosław Plata, Kierownik Zespołu Ochrony Lasu w Krakowie.

 „Gospodarowanie wodą w lasach – zagadnienie wybrane” -  prof. dr hab. inż. Stanisław Małek (Uniwersytet Rolniczy w Krakowie) i Przemysław Musiał (Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie).

 

W auli zasiedli m.in. parlamentarzyści z terenu Podkarpacia, samorządowcy różnych szczebli, szefowie służb odpowiedzialnych za ochronę przyrody.

Słowo powitania wygłosił Marek Marecki, dyrektor RDLP w Krośnie a otwarcia konferencji dokonał Edward Siarka, wiceminister Klimatu i Środowiska, pełnomocnik rządu ds. leśnictwa i łowiectwa. Głos zabrał również Józef Kubica, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

FILM z konferencji:

 

Pierwszą część referatową prowadził prof. dr hab. Stanisław Małek, drugą zaś prof. dr hab. Jarosław Socha.

Przed przerwą wprowadzenie do sesji posterowej wygłosił Jan Mazur, zastępca dyrektora RDLP w Krośnie ds. gospodarki leśnej. Oglądający wystawione w holu postery mogli porównać widoki Bieszczadów i Pogórza ze zdjęć lotniczych wykonanych w 1944 roku z obecnymi obrazami terenu z powietrza.

- Dla niektórych zaskakujące było to zestawienie, bo zburzyło ich wyobrażenie o pierwotności bieszczadzkiego lasu – mówi dyrektor Jan Mazur. – Dla nas te zdjęcia mają wielki walor poznawczy, bo pokazują różne formy korzystania z lasów do ostatniej wojny. Doskonale widać zręby zupełne w górach, widać liczne prześwietlenia i rozrzedzone lasy użytkowane pastersko. Zwraca uwagę fakt, że w tamtym czasie nie było w górach drzewostanów nieużytkowanych.  

Sporo tematów poruszono w trakcie dyskusji. Głos zabierali m.in. samorządowcy. Wojciech Bobowski, przewodniczący rady powiatu przemyskiego, odczytał odpowiedź Komisarza UE na petycję samorządów dotyczącą zagrożeń dla lokalnych społeczności płynących z nowych projektów UE dotyczących ochrony przyrody. Uznał ją za wymijającą i wysoce niesatysfakcjonującą.

Głos zabrał też dr hab. Tomasz Dudek, prof. UR z Zakładu Agroekologii i Użytkowania Lasu, mówił o znaczeniu przemysłu drzewnego i meblarskiego w tworzeniu PKB i miejsc pracy. Podkreślił rolę tej gałęzi przemysłu dla mieszkańców Podkarpacia. Jednocześnie wyraził swoją negatywną opinię na temat zapisów Europejskiego Zielonego Ładu, dotyczących wprowadzenia ochrony ścisłej na 10% powierzchni kraju, co de facto oznaczałoby zamknięcie gospodarki leśnej na ok. 40% pow. lasów państwowych.

Głos zabrał też Bogusław Szweda z Zagłębia Ambitnej Turystyki. Mówił o potrzebie zainteresowania się społeczeństwa problematyką leśną.

- Tylko świadome społeczeństwo może obronić polskie i podkarpackie lasy przez tzw. czynnikiem antropogenicznym, którym są brukselscy urzędnicy, to społeczeństwo powinno decydować, który scenariusz rozwoju lasów powinien być wdrożony. Las powinien być w kręgu zainteresowań młodego pokolenia, aby ludzie ci kiedyś mogli w pełni świadomie decydować o funkcjach, jakie ma spełniać – podkreślał Bogusław Szweda

Z kolei Mirosław Ruszała ze Stowarzyszenia EKOSKOP i prof. Łukasz Łuczaj z Uniwersytetu Rzeszowskiego postulowali większą ochronę starych drzew w lasach. Były też głosy o przeciwnym brzmieniu. Z kolei dyrektor Mazur wrócił do meritum konferencji wskazując m.in. na problem zasiedlenie starych drzew przez jemiołę i wynikające stąd wyzwania dotyczące trwałości lasu. Natomiast dr Janusz Dawidziuk, dyrektor Biura Urządzania Lasu stwierdził, że jest tu pole do kompromisu w użytkowaniu zasobów leśnych.

Konferencję podsumował prof. Jarosław Socha, podkreślił istotność problemu zamierania starych drzew i drzewostanów w całej Polsce i wynikające stąd zagrożenie drzewostanów od szkodników wtórnych (kornik ostrozębny na sośnie, choroby grzybowe, jemioła). Jako najbardziej skuteczny sposób przeciwdziałania wskazywał szybką przebudowę struktury wiekowej i składu gatunkowego drzewostanów stosownie do nowych okoliczności wynikających z uwarunkowań klimatycznych. Podkreślił też rolę retencyjną lasów, w tym kontynuację programów małej retencji realizowanych przez leśników już od lat, co pozwoliłoby złagodzić skutki zmian klimatycznych i dać więcej czasu na działania zapobiegawcze.

 

Tekst i zdjęcia: Edward Marszałek

Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie