Wydawca treści
Projekt adaptacji do zmian klimatu na terenach górskich - kontynuacja
Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich – kontynuacja (MRG3)
Podmioty realizujące projekt:
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe reprezentowane przez CKPŚ
- 42 nadleśnictwa z terenu RDLP Kraków, RDLP Katowice, RDLP Wrocław, RDLP Krosno
- Partnerzy projektu: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Ochrony Mokradeł
Okres realizacji:
2024-2028
Cel główny projektu:
Wzmocnienie odporności górskich ekosystemów leśnych na zagrożenia związane ze zmianami klimatu poprzez realizację do końca 2028 r. kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych ukierunkowanych na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk/procesów klimatycznych takich jak susze i pożary, powodzie i podtopienia, intensywne lub długotrwałe opady atmosferyczne, ekstremalne przepływy wód w korytach, spływy powierzchniowe, niszczące działanie wód wezbraniowych.
Cele szczegółowe:
- Rozwój systemów małej retencji poprzez wykonanie obiektów i kompleksowych zadań gromadzących wodę do końca 2028 r.
- Rozwój systemów związanych z przeciwdziałaniem zbyt intensywnym spływom powodującym nadmierną erozję wodną na terenach górskich poprzez wykonanie obiektów do końca 2028 r.
W Projekcie wyznaczono również dodatkowe cele związane z działaniami edukacyjnymi oraz monitoringiem tj.:
- Wzrost wiedzy nt. wpływu małej retencji wodnej na środowisko poprzez opracowanie metodologii oceny wpływu na podstawie monitoringu środowiska wybranych zadań do 2028 r.
- Zwiększenie efektywności działań w zakresie adaptacji do zmian klimatu poprzez opracowanie dobrych praktyk realizacji działań retencyjnych do końca roku 2028.
- Podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez realizację wydarzeń edukacyjnych dla min. 500 uczestników do końca 2028 r.
Planowane działania:
W ramach projektu będą realizowane inwestycje łączące przyjazne środowisku metody techniczne i biotechniczne, m.in. związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- budową, przebudową lub odbudową niedostosowanych do wód wezbraniowych obiektów hydrotechnicznych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami (m.in. wodospusty, płotki drewniane, dylowanki, kaszyce, narzut kamienny).
Projekt stanowi kontynuację działań realizowanych przez Lasy Państwowe w ramach projektów współfinansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 i 2014-2020.
Planowane rezultaty projektu:
W projekcie planuje się wykonanie łącznie 628 sztuk obiektów i kompleksowych zadań (wskaźnik produktu), osiągnięcie pojemności obiektów małej retencji o wartości 358 tys. m3 (wskaźnik produktu) oraz osiągnięcie objętości obiektów małej retencji w wartości 280 tys. m3 (wskaźnik rezultatu).
Planowana wartość projektu:
- Całkowity koszt realizacji projektu: 302 880 000 zł
- Kwota wydatków kwalifikowalnych: 239 200 000 zł
- Kwota dofinansowania z UE: 190 666 320 zł
Na terenie Nadleśnictwa Strzyżów planowane są:
Budowa komlpleksu kaskadowych zbiorników retencyjnych na terenie Leśnictwa Sołonka
Budowa komlpleksu kaskadowych zbiorników retencyjnych na terenie Leśnictwa Łączki
Budowa przepustu na terenie Leśnictwa Sołonka
Łącznie plan 6 300 000 zł
Najnowsze aktualności
Plany Urządzenia Lasu zgodne z prawem
Plany Urządzenia Lasu zgodne z prawem
W związku z publikacją w miesięczniku Dzikie Życie (oraz jej przedrukiem w Onet.pl) na temat rzekomej bezprawności działań Nadleśnictw Lutowiska i Stuposiany wyjaśniamy, że przygotowane Plany Urządzania Lasu na lata 2025–2034 zostały opracowane zgodnie z obowiązującymi procedurami. Uwzględniają one ocenę gospodarki leśnej w okresie minionym, inwentaryzację stanu lasów oraz nowatorskie rozwiązania w postaci strefowego podejścia do działań w drzewostanach.
Wprowadzono trzy strefy gospodarowania. Pierwsza z nich całkowicie wyłącza możliwość realizacji funkcji produkcyjnych, ponieważ nie przewidziano w niej żadnych wskazań gospodarczych[1]. Druga strefa ogranicza realizację funkcji produkcyjnych i dopuszcza jedynie zabiegi o mniejszej intensywności, takie jak rębnia przerębowa w drzewostanach jodłowych czy trzebieże o obniżonej intensywności w młodszych lasach[2]. Trzecia strefa nie wprowadza ograniczeń dla funkcji gospodarczych.
Podkreślamy, że opisany podział nie dotyczy ustawowych form ochrony przyrody, takich jak istniejące rezerwaty, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000, obszary chronionego krajobrazu, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne czy strefy ochrony gatunkowej. Formy te nakładają się na siebie i obejmują łącznie 100% powierzchni Nadleśnictw Lutowiska i Stuposiany, a ich uwarunkowania zostały w pełni uwzględnione w procesie tworzenia PUL.
Rozpoczęcie prac nad nowymi planami w 2024 roku wynika z zasady ciągłości gospodarowania, co potwierdza pismo Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 25 października 2024 r. (DLŁ-WOPL.050.22.2024.Pl). Wskazano w nim, że zatwierdzenie PUL wywołuje skutek ex tunc, czyli potwierdza prawidłowość prowadzenia gospodarki leśnej od momentu wygaśnięcia poprzedniego planu aż do zatwierdzenia nowego.
– Nadleśniczy nie powinien zaprzestać prowadzenia gospodarki leśnej przed zatwierdzeniem nowego planu – byłoby to sprzeczne z zasadą ciągłości – lecz powinien odpowiednio ją ograniczyć w zakresie zakwestionowanym przez RDOŚ lub budzącym uzasadnione zastrzeżenia – podkreślił w dokumencie minister Mikołaj Dorożała. Takie zasady są w praktyce stosowane w nadleśnictwach.
Należy także zauważyć, że PUL-e opracowywane są przez Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, a więc jednostki podległe bezpośrednio Ministrowi Klimatu i Środowiska, wyspecjalizowane i z dużym doświadczeniem w tego typu pracach. Co ważne nie było też negatywnych uwag do planów ze strony RDOŚ w Rzeszowie.
Nadmienić tez trzeba, że w zmieniających okolicznościach klimatycznych i prawach wskazówki planów mogą podlegać modyfikacjom.
Nieprawdziwe są również twierdzenia, jakoby wnioski organizacji społecznych do PUL zostały odrzucone. Zostały one w dużym stopniu uwzględnione, odrzucono jedynie wszystkie postulaty dotyczące zwiększenia rozmiaru pozyskania drewna.
Trzeba zwrócić uwagę, że strona społeczna to nie tylko organizacje ekologiczne, lecz również przedstawiciele samorządów, przemysłu drzewnego, branży turystycznej i innych środowisk lokalnych. Żadna ze stron nie powinna mieć monopolu na kształtowanie PUL, które muszą uwzględniać oczekiwania wielu interesariuszy. Z przykrością stwierdzamy, że autorzy artykułu nie dochowali dziennikarskiej rzetelności. Brak kontradyktoryjności i pominięcie istotnych faktów sprawiły, że opinia publiczna otrzymała wykrzywiony obraz sytuacji.
Edward Marszałek
Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie
[1] W Nadleśnictwie Lutowiska obejmuje ona 1 566 ha, czyli 8,25% powierzchni drzewostanów (18 981,04 ha), a w Nadleśnictwie Stuposiany 669 ha, co stanowi 7,48% powierzchni drzewostanów (8 932,9 ha).
[2] W Nadleśnictwie Lutowiska obejmuje ona 502 ha rębni przerębowej i 71 ha trzebieży – łącznie 573 ha, czyli 3% powierzchni lasów. W Nadleśnictwie Stuposiany przewidziano 1 588 ha rębni przerębowej i 21 ha trzebieży – razem 1 609 ha, czyli 18% powierzchni lasów.
